Ogrom wiedzy do przyswojenia z zakresu pielęgnacji konia może przytłoczyć – szczególnie początkujących opiekunów. Dlatego, żeby ułatwić Ci pierwsze kroki w nowym hobby, przygotowaliśmy czytelne zestawienie podstawowych zasad opieki nad koniem.

Obsługa konia

Podstawowa pielęgnacja konia to… no cóż, podstawa. Znajomość najważniejszych zasad opieki nad koniem to obowiązek każdego jeźdźca. Jednocześnie jest to ogrom wiedzy, która szczególnie na początku przygody z jeździectwem może nieźle przytłoczyć. Mimo że wiedza ta wcale nie jest zamkniętym tematem, a doszkalanie się w jej zakresie trwa całe życie, kluczowe informacje da się opanować w stosunkowo krótkim czasie. Dlatego specjalnie dla początkujących jeźdźców (ale też dla powracających po przerwie lub dla tych, którzy chcą po prostu odświeżyć swoją wiedzę) przygotowaliśmy przystępne i przejrzyste zestawienie obejmujące podstawy, które musisz znać.

Jak dbać o konia? Spis treści

1. Dbanie o konia – podstawy
2. Jak dbać o konie wolnowybiegowe
3. Jak dbać o konie w stajni
4. Karmienie konia – podstawowe zasady
5. Codzienna pielęgnacja konia
6. Odpowiedni sprzęt – jak wybrać i jak o niego dbać?
7. Zasady bezpieczeństwa – ochrona jeźdźca
8. Jak rozpoznać, czy koń jest zdrowy?
9. Pierwsza pomoc dla konia
10. Kontrola weterynarza – kiedy jest potrzebna?
11. Jak pogłębiać wiedzę o pielęgnacji konia?

Dbanie o konia – podstawy

Podstawowa pielęgnacja konia to wszystko to, co zapewnia mu zdrowie i dobre samopoczucie. Najważniejsze zasady to więc:

• Odpowiednie warunki bytowe – zarówno dla konia żyjącego w stajni, jak i wolnowybiegowego. Oznacza to zapewnienie takich warunków do życia, które będą czyste i bezpieczne.
• Właściwa pasza i stały dostęp do wody – zadbanie o karmę odpowiednią do wagi i obciążenia pracą, a także stanu zdrowia i pory roku to podstawa zachowania witalności.
• Rutyna i pielęgnacja – niezwykle rozbudowany i wieloaspektowy temat. Z jednej strony pozawala upewnić się, że zwierzę jest czyste, zdrowe i w dobrym nastroju (dobrym nawykiem jest sprawdzanie zwierzęcia minimum dwa razy w ciągu dnia – nie musisz to być Ty, może to zrobić stajenny, czy właściciel stajni), ale także pomaga budować więź z koniem i poznawanie jego charakteru. Dzięki temu współpraca ze zwierzęciem przychodzi łatwiej.
• Specjalistyczne usługi – zabiegi pielęgnacyjne możesz wykonać sam, ale jeśli zwierzę jest chore, potrzebujesz pomocy specjalisty. Dlatego dbanie o zwierzę to też zapewnienie mu dostępu do lekarza weterynarii, regularnych szczepień czy wizyt kowala.
• Sprzęt – najpierw określ, jakiego sprzętu będziesz potrzebować, potem poszukaj sprawdzonych producentów, a kiedy zaczniesz już go używać – pamiętaj, żeby utrzymywać go w dobrym stanie. Wiadomo, że aspekt wizualny i dobra prezencja są istotne, ale przede wszystkim miej na uwadze to, że prawidłowo zadbany sprzęt oznacza zdrowie i bezpieczeństwo – zarówno konia, jak i Twoje.

Jak dbać o konie wolnowybiegowe

Mogłoby się wydawać, że jeżeli koń nie potrzebuje stajni, jego obsługa powinna być łatwiejsza. Niech te pozory Cię nie zmylą i nie uśpią Twojej czujności. W pewnych aspektach konie wybiegowe wymagają nawet większej uwagi. Tak samo jak u koni w stajni, ich stan zdrowia i samopoczucie również powinno się sprawdzać przynajmniej dwa razy dziennie. Musisz zadbać o odpowiednią infrastrukturę, czyli schronienie przed wiatrem i deszczem. Zimą, nawet jeżeli na ziemi pozostała jeszcze jakakolwiek trawa, jest ona znacznie uboższa w składniki odżywcze. Dlatego w wielu przypadkach konie będą również potrzebowały siana.

Latem natomiast może się zdarzyć, że koń (częściej kuc) będzie wymagał ograniczenia wypasu, żeby utrzymać prawidłową wagę. Można to zrobić ogradzając część łąki, a następnie sukcesywnie przesuwając ogrodzenie. No i koniecznie trzeba zadbać o bezpieczeństwo padoku – regularnie usuwać odchody, sprawdzać, czy nie ma na nim żadnych trujących roślin czy śmieci. Z roślinami powinno być o tyle łatwiej, że zwierzęta instynktownie powinny omijać te, które mogłyby im zaszkodzić. Ale już torebki foliowe, druty, puszki po konserwach, czy resztki jedzenia zostawiane przez turystów mogą być dla koni niebezpieczne.

Wolny wybieg – dla jakich koni?

Ta opcja sprawdzi się wyłącznie dla zwierząt zdrowych i odpornych, przyzwyczajonych do codziennego przebywania na padoku. Zazwyczaj są to rasy rodzime, mające naturalne predyspozycje do radzenia sobie z zastanymi warunkami atmosferycznymi. Choć zdarzają się też mniej przystosowane rasy koni wolnowybiegowych – wtedy do zadań opiekuna należy zapewnienie im dodatkowego, dobrego schronienia.

Jak dbać o konie w stajni

Jak dbać o konia w stajni? Przede wszystkim sama stajnia musi spełnić odpowiednie warunki. Przyjmuje się, że minimalny rozmiar boksu to dwie długości ciała konia – chodzi o to, żeby mógł się swobodnie obrócić i położyć. Mówiąc bardziej ściśle, standardowo jest to więc 3×3,5m dla kuców i 3,5×3,5m dla koni, a wysokość powinna się wahać między 3,5 a 4m. Pomieszczenie musi być regularnie sprzątane, a niestety doświadczenie podpowiada, że ten aspekt często jest zaniedbywany. Ważny jest też stały dostęp do świeżego powietrza i światła dziennego. Koń, jako duże i ciężkie zwierzę potrzebuje odpowiednio grubej warstwy ściółki, na której będzie mógł wygodnie się położyć. I wreszcie sam boks musi być bezpieczny, żeby ograniczyć ryzyko skaleczeń czy utknięcia.

Konie spędzające dużo czasu w stajni mogą się zwyczajnie nudzić, dlatego przydatne są różnego rodzaju zabawki i poskramiacze nudy, takie jak lizawki, marchewki i inne warzywa zawieszone na linie. Sprawdza się też podawanie siana w siatkach z małymi dziurkami – dzięki temu koń będzie jadł wolniej, a sam posiłek będzie dla niego zabawą. Nie zapominaj też o ćwiczeniach. Jeżeli koń sam nie może rozruszać mięśni kiedy tylko ma na to ochotę, to Ty jesteś odpowiedzialny za zapewnienie mu regularnych spacerów, lonżowania, pracy z ziemi czy jazdy.

Karmienie konia – podstawowe zasady

Rodzaj paszy i ilość pożywienia, jakiej koń potrzebuje zależy między innymi od jego wzrostu, wagi, wykonywanej pracy, czy metabolizmu. Jako ogólną zasadę przyjmuje się, że konie jedzą codziennie około 2,5% masy swojego ciała. Jakie jeszcze są zasady zdrowego żywienia konia?

• Karm konia zgodnie z jego wielkością, wagą i obciążeniem pracą. Dobieraj energetyczność posiłków do rzeczywiście wykonywanej pracy, nie tej, którą planujesz w przyszłości.
• Karm konia małymi porcjami i często, zachowując stałe pory posiłków. W naturze konie to zwierzęta pasące się, którym powolne jedzenie zajmuje sporą część dnia – taki schemat żywienia będzie więc najbardziej zbliżony ich naturalnym potrzebom.
• Wszelkie zmiany wprowadzaj stopniowo. Układ trawienny konia to bardzo delikatny i wrażliwy organ, ceniący sobie rutynę i potrzebujący czasu do przystosowania się do zmian.
• Wybieraj głównie naturalne dla koni pasze objętościowe, czyli siano, sianokiszonkę i trawę (ważną rzeczą do zapamiętania jest to, że konie nie mogą jeść kiszonki, którą karmi się krowy!). Podawanie pasz treściwych zależy od kondycji, obciążenia pracą, pory roku i wieku. Jeśli rozważasz wprowadzenie ich do diety swojego konia, najlepiej skonsultuj się z dietetykiem
• Wybieraj najlepszą możliwą paszę. Niekoniecznie musisz sięgać po tę najdroższą, ale wystrzegaj się taniego, kiepskiego jakościowo siana, które często jest zakurzone i zanieczyszczone pleśnią. Takie siano może doprowadzić Twojego konia nawet do problemów oddechowych.
• Zapewnij dostęp do czystej, świeżej wody. Konie przebywające w stajni chętnie korzystają z automatycznych poideł, które mogą okazać się najlepszym rozwiązaniem.

Właściwa końska dieta

Upewnij się, że dieta jest zbilansowana. Z pomocą przychodzą witaminowo-mineralne suplementy, których w różnych okresach życia będzie potrzebować niemal każdy koń. Ważne, żeby suplementy i dodatki dla konia pochodziły od sprawdzonych producentów i były odpowiednio dobrane do potrzeb Twojego zwierzęcia. A jeśli planujesz start w zawodach – również wolne od substancji dopingowych. W razie jakichkolwiek wątpliwości, skonsultuj się z dietetykiem lub weterynarzem.

Przekąski i smakołyki mogą być świetnym urozmaiceniem diety i formą nagrody dla zwierzęcia. Zazwyczaj stosuje się suchy chleb, owoce czy warzywa. Naturalne jabłka i marchewki zawsze będą świetnym wyborem, ale na rynku dostępne są też organiczne smakołyki z dobrym składem, po które czasem warto sięgnąć. Bądź jednak ostrożny – zawsze sprawdzaj, czy smakołyk nie zawiera sztucznych składników albo nadmiaru cukru. I za każdym razem zadaj sobie pytanie, po co dajesz zwierzęciu smakołyk, żeby przez przypadek nie wpaść w spiralę złych nawyków. Znamy konie tak przyzwyczajone do smakołyków, że bez nich są niespokojne, nie pozwalając nic przy sobie zrobić, tylko szukając smakołyków w kieszeni!

Codzienna pielęgnacja konia

Typowa, codzienna pielęgnacja konia to zajęcie z pozoru nudne i powtarzalne, dlatego tak łatwo je zaniedbać. Jeśli chcesz być dobrym opiekunem dla swojego konia, pamiętaj jednak, że te codzienne czynności są kluczowe dla dobrego zdrowia Twojego zwierzęcia. Tylko dzięki nim jesteś w stanie w porę zauważyć wszelkie zmiany w wyglądzie lub zachowaniu zwierzęcia i zapobiec rozwijaniu się chorób. Codzienna pielęgnacja to też świetna okazja do budowania relacji ze zwierzęciem i poznawania się nawzajem. Oto, co musisz zrobić, żeby zadbać o codzienną pielęgnację swojego konia:

• Czyszczenie kopyt przy pomocy kopystki – usuwanie brudu wokół strzałki i z okolic podków.
• Szczotkowanie – zawsze w tym samym kierunku, w którym rośnie sierść konia. Utrzymuj kontakt z ciałem konia, jednocześnie zajmując bezpieczną dla siebie pozycję. Uważaj na wrażliwe miejsca: do pyska używaj miękkiej szczotki, uważając na okolice oczu i nosa. Trudny brud usuń używając grubszej szczotki, gumowego grzebienia lub zgrzebła. Nie szczotkuj grzywy i ogona na sucho, zawsze używaj specjalnego sprayu. Jeśli włosy są ubłocone lub posklejane, najpierw je umyj i delikatnie rozprostuj ręcznie przed szczotkowaniem. Splątane włosy rozczesuj nie od nasady, a od końcówek.
• Po usunięciu błota i brudu czas na połysk! – dla dopełnienia i utrwalenia efektu możesz użyć odżywki nabłyszczającej do sierści i oleju do kopyt.
• Oczy, uszy i nozdrza można przetrzeć specjalistycznymi chusteczkami lub czystą wilgotną gąbką.
• Gdy koń zaczyna zrzucać zimową sierść, najbardziej skuteczny będzie furminator, narzędzie skutecznie usuwające podszerstek i martwy włos. Używaj go jednak ostrożnie, omijając delikatne części ciała konia, jeśli będą reagować szczególną wrażliwością.

Odpowiedni sprzęt – jak wybrać i jak o niego dbać?

Ogłowie, siodło i czaprak – to oczywiste elementy wyposażenia, które przychodzą do głowy jako pierwsze. Ale żeby zadbać o swoje zwierzę będziesz potrzebować też sprzętu do sprzątania, wiaderek na karmę i wodę, zestawu do pielęgnacji, akcesoriów do kąpieli, sprzętu do czyszczenia skór i odzieży dla siebie.

• Ogłowie i siodło – zazwyczaj wykonane ze skóry, która żeby posłużyła przez lata, wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Do mycia przyda się wilgotna ściereczka nasączona specjalnym mydłem do skóry. Żeby zabezpieczyć skórę przed pękaniem i pleśnieniem najlepiej zabezpieczyć ją odpowiednim balsamem do impregnacji skóry. Czapraki, ochraniacze i popręgi trzeba regularnie prać. Siodła i ogłowia powinno się przechowywać na odpowiednio zabezpieczonym stojaku, który zapobiega odkształceniom skóry. Powinno sięteż regularnie sprawdzać szwy i ogólny stan, a co najmniej raz do roku odwiedzić rymarza lub saddlefittera, który sprawdzi dopasowanie i ułożenie sprzętu.
• Derki – regularnie sprawdzaj paski, klamry i pierz je często. W przypadku derek wodoodpornych do prania można używać tych samych preparatów, które stosuje się w przypadku odzieży sportowej.
• Zestawy do pielęgnacji  – aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji, od czasu do czasu należy myć wszystkie akcesoria (kopystki, pędzle, gąbki, szczotki) i nigdy nie udostępniać ich innym koniom.
• Wyposażenie stajni – upewnij się, że wszystkie wiadra i miski, których używasz do karmienia są bezpieczne (nie mają ostrych krawędzi, są dopasowane rozmiarem – nie ma ryzyka utknięcia głowy czy nogi).

Zasady bezpieczeństwa – ochrona jeźdźca

Niektóre zasad, o których tu piszemy pewnie są dla Ciebie oczywiste. Jeśli tak jest, to dobrze! Bo to oznacza, że intuicyjnie wiesz, co jest dla Ciebie i dla Twojego konia najlepsze. Jednak żeby nasze kompendium było kompletne, musimy napisać o wszystkich ważnych zasadach – również tych dotyczących ubioru jeźdźca. Być może znajdziesz wśród nich coś, o czym jeszcze nie pomyślałeś, a co dobrze byłoby przyswoić jako uniwersalną zasadę?

• W stajni zawsze noś zakryte obuwie.
• Zapoznaj się z zasadami bezpiecznej pracy z koniem i bezwzględnie się do nich stosuj.
• Noś dobrze dopasowany kask, a najlepiej także ochronną kamizelkę.
• Zadbaj o buty jeździeckie z odpowiednią podeszwą i małym obcasem, aby zapobiegać prześlizgiwaniu się stopy przez strzemiona.
• Ubranie musi być wygodne, żeby zapewnić swobodę ruchów i dostosowane do pogody, żeby zapobiec przemarznięciu lub przegrzaniu.
• Pozbądź się wszelkich ozdób, które mogą zaczepić się o elementy sprzętu. W przypadku upadku wszelkie sznurkowe naszyjniki, bransoletki czy powiewające szale mogą się zahaczyć i uniemożliwić oswobodzenie się.

Jak rozpoznać, czy koń jest zdrowy?

To Ty jako pierwszy masz szansę zaobserwować wszelkie zmiany w zachowaniu konia, a dzięki temu nie dopuścić do rozwoju choroby albo dać mu szansę na szybkie wyleczenie. Oto, na co powinieneś zwracać uwagę:

• Temperatura ciała: 37,5–38,5°C.
• Puls: 28-44 uderzeń na minutę.
• Liczba oddechów: 8-16 na minutę.

Są to uśrednione parametry dla koni w spoczynku. Nie wpadaj od razu w panikę, jeśli któryś z parametrów minimalnie odbiega od normy. Różnice mogą wynikać z wieku czy wielkości zwierzęcia. Dokonuj pomiarów regularnie i nawet jeśli odbiegają od powyższych widełek, ale dla Twojego zwierzęcia są typowe, a koń jest zdrowy i dobrze się z tym czuje, uznaj je za Waszą normę.

Mniej oczywiste sygnały

• Ogólne nastawienie i zachowanie konia: powinien być czujny i zrelaksowany. Oznaką choroby może być osowiałość, niepokój, czy dyskomfort przejawiający się nadmiernym tarzaniem się, kopaniem lub grzebaniem w ziemi.
• Oczy i nozdrza powinny być czyste i wolne od wydzieliny. Zdrowe dziąsła i wnętrze nozdrzy ma kolor łososiowy. Sprawdź czas napełniania naczyń włosowatych, delikatnie naciskając obszar na dziąśle konia, który zmieni kolor na biały, a po zwolnieniu ucisku powinien powrócić do normalnej barwy w ciągu dwóch sekund.
• Odchody: jakkolwiek mało apetyczny temat, mówi niemal wszystko o zdrowiu. Konie wypróżniają się mniej więcej osiem razy dziennie. Ich odchody powinny być dość dobrze uformowane, rozpadać się pod wpływem uderzenia, mieć dość jednolity kolor i nie zawierać dużych kawałków niestrawionej paszy.
• Guzki, widoczne zmiany na skórze i wyczuwalne zmiany pod nią (na nogach, w okolicach ścięgien) są powodem do niepokoju. Przyglądaj się swojemu zwierzęciu podczas codziennej pielęgnacji, abyś mógł dostrzec wszelkie potencjalne nowe problemy.
• Budowa, ciało: prawidłowa waga objawia się tym, że żebra nie są widoczne, ale można je łatwo wyczuć przy niewielkim nacisku. Zad powinien być gładki z tyłu. Przy niedowadze biodra będą odstawać, zaś przy nadwadze zad może mieć kształt jabłka z zanurzeniem w środku.
• Nawodnienie: sprawdź nawilżenie, zbierając w palcach trochę skóry w dolnej części szyi i puszczając; jeśli nie odskoczy w ciągu sekundy lub dwóch, jest to oznaka odwodnienia.
• Posłuchaj jelita: niski poziom bulgotania i dudnienia to dobra rzecz, jelito działa. Ponownie, wiedz, co jest normalne dla twojego konia – nadmiernie głośne dźwięki mogą wskazywać na problemy, a brak dźwięków – kolkę. Kolka u konia jest niezwykle groźną przypadłością.

Pierwsza pomoc dla konia

Czasem nawet wnikliwa obserwacja i dbałość o zwierzę nie wystarcza. Choroby przedostają się przez układ immunologiczny niepostrzeżenie, a urazy zdarzają się nagle i nieoczekiwanie. Jakie są typowe dla koni dolegliwości i jak samodzielnie możesz ulżyć zwierzęciu w trudnej sytuacji?

Pierwsza pomoc w przypadku urazów u koni

• Urazy: bez względu na to, jak dobrze zabezpieczysz przed nią konia i siebie, kontuzja w końcu się wydarzy. Drobne skaleczenia i zadrapania są łatwe do usunięcia bez żadnej opieki weterynaryjnej, wystarczy dokładnie oczyścić ranę roztworem soli fizjologicznej, a następnie w razie potrzeby zastosować środek antyseptyczny  i ewentualnie bandaż. Poważniejsze urazy, jak skaleczenia, krwawienia i głębsze rany będą oczywiście wymagały uwagi weterynarza. Szczególnie niebezpieczne są rany kłute – na przykład wbicie gwoździa – które z pozoru niewielkie, mogą prowadzić do rozwoju poważnych infekcji. Rany kopyt mogą wymagać wręcz specjalistycznego kucia i dobrego kowala. A co możesz zrobić w oczekiwaniu na specjalistę? Ustaw konia w bezpiecznej pozycji, zabezpiecz też ranę. I przede wszystkim postaraj się pomóc koniowi zachować spokój.

Pierwsza pomoc w przypadku wystąpienia kulawizny u koni

• Kulawizna: pomijając prozaiczne i oczywiste powody, takie jak na przykład kamień, kulawizna powinna zostać oceniona przez weterynarza. Rozpoznasz ją po nierównym sposobie poruszania się zwierzęcia, choć obserwacja będzie wymagała czujnego i wnikliwego oka. Natura wyposażyła konie w mechanizm obronny typowy dla ofiar drapieżników. Ich metodą jest ukrywanie bólu i słabości, również przed Tobą. Z dużą dozą prawdopodobieństwa możesz przyjąć, że jeśli masz wrażenie, że coś jest nie tak – na pewno coś jest nie tak. Zacznij zatem od dokładnego sprawdzenia kopyt i wyeliminowania przyczyn kamienia lub skaleczenia. Jeśli to kamień – usuń go i sprawdź, czy nastąpi poprawa (nie nastawiaj się jednak na natychmiastowy efekt – koń może wciąż być obolały).
  Jeśli wykluczyłeś wszystkie oczywiste przyczyny, sprawdź kopyta pod kątem nienaturalnego ciepła. Znajdź fragment płaskiej, twardej powierzchni i poproś kogoś, by kilka razy przeszedł się z koniem (na luźnej wodzy, żeby nie ograniczać ruchów zwierzęcia) obok Ciebie w linii prostej i z powrotem. Najpierw stępem, następnie kłusem. Obserwuj w tym czasie ułożenie cała zwierzęcia. Jeśli występuje problem z tylną kończyną, jedno biodro może wydawać się wyższe. Jeżeli z przednią, szukaj częstego w takich przypadkach „kołysania głową” – gdy zdrowa kończyna nabiera ciężaru, głowa unosi się, a gdy zdrowa kończyna nabiera ciężaru, głowa opada. Z boku oceń długość kroku, czy jest równy. Nie tylko obserwuj, ale przede wszystkim słuchaj. Często koń nie kładzie niezdrowej kończyny tak mocno na ziemi, może więc temu towarzyszyć cichszy dźwięk. Jeśli nadal nie jest to jasne co dolega Twojemu zwierzęciu, obserwuj konia na kole, podczas lonżowania. Ponieważ koła są bardziej forsowne, może to pomóc w uwidocznieniu problemów.

Pierwsza pomoc w przypadku wystąpienia kolki u koni

• Kolka: jedna z bardziej poważnych dolegliwości, pochłaniająca życie setek koni rocznie. Istnieje kilka jej rodzajów i mogą wahać się od lekkiego dyskomfortu do poważnego przypadku wymagającego operacji. Kluczem jest dostrzeżenie objawów i wczesne leczenie. Oznaki, na które należy uważać to: nadmierne lub nietypowe, turlanie się, kopanie ziemi, leżenie przez dłuższy czas lub kładzenie się i wstawanie, siadanie, rozglądanie się po swoich bokach, kopanie w brzuch, podkręcanie wargi, brak wypróżnienia przez 24 godziny, brak apetytu, ciche lub wzdęte jelito, niepokój, pocenie się, cofanie się, stanie w kącie lub przy ścianie, rozciąganie się w pozycji, w której konie oddają mocz. Jeśli zobaczysz którykolwiek z tych sygnałów, obserwuj wnikliwie, a kiedy nabierzesz pewności, że to może być kolka, działaj szybko.
  Natychmiast zadzwoń do weterynarza i poinformuj o objawach u konia i odpowiedz na wszelkie pytania. Czekając na weterynarza, umieść konia w małym, bezpiecznym miejscu, wolnym od zagrożeń, usuń siano lub paszę z zasięgu konia. Jeśli konie nadmiernie się kołyszą, pomocne może być powolne spacerowanie. Postępuj zgodnie z zaleceniami weterynarza i uważnie obserwuj.

Pierwsza pomoc w przypadku wystąpienia ochwatu u koni

• Ochwat: to stan zapalny powstający w puszce kopytowej, który powoduje, że koń jest obolały i kuleje. Ochwat przypisuje się nadmiernemu karmieniu, ale jest to tylko częściowa prawda. jest to choroba o bardzo złożonym podłożu i przekarmienie może być tylko jej katalizatorem. Najbardziej podatne na nią są mniejsze kucyki, choć chorują na nią wszystkie konie. Objawy obejmują kulawiznę, kołysanie się lub odchylanie do tyłu na przednich nogach podczas stania oraz gorące kopyta. Lepiej zapobiegać niż leczyć, a ochwatu nie należy lekceważyć, więc miej oko na stan swojego konia i w razie potrzeby ogranicz wypas. Jeśli objawy się pojawią, zawsze skonsultuj się z weterynarzem. Leczenie zwykle obejmuje odpoczynek (areszt boksowy), chłodzenie kopyt i rygorystyczną dietę. Nie zwlekaj z leczeniem i nie traktuj go po prostu jak przejedzenie – ciężkie przypadki ochwatu mogą się skończyć przemieszczeniem kości i koniecznością eutanazji.

Kontrola weterynarza – kiedy jest potrzebna?

Rutynowe wizyty u weterynarza są jak regularne kontrole u lekarza. Można z nich nie korzystać – dla koni nie ma obowiązku szczepień – ale jeśli nie będziemy się regularnie badać, nie zdążymy w porę zareagować na rozwijającą się chorobę. A jak poczujemy się naprawdę źle, może być już za późno. Więc jeżeli koń jest dla Ciebie jak członek rodziny, zadbaj o:

• Kucie i werkowanie – czyli dobra pielęgnacja kopyt, dla zdrowia i sprawności Twojego konia. Każdą pielęgnację zaczynaj zawsze od sprawdzenia kopyt, strzałek i piętek. Skonsultuj się ze specjalistą i zadbaj o odpowiednią dla Twojego konia opcję podkuwania. Choć zdarza się, nawet na zawodach wyższych klas, spotykać konie bose (bez podków), większość koni jest werkowana i kuta co około 6 tygodni. W końcu „bez kopyt nie ma konia”.
• Coroczne odrobaczanie – skuteczne w walce z pasożytami. Ważne, żeby w tym samym okresie odrobaczone zostały wszystkie konie w stajni. Dzięki temu unikniesz ryzyka ponownego zarażenia.
• Szczepienia – choć nieobowiązkowe (chyba że dla koni startujących w zawodach – PZHK dopuszcza do rywalizacji tylko konie zaszczepione), zalecane przez wszystkich świadomych specjalistów. Choroby, na jakie szczepi się konie to głównie grypa koni, tężec i herpeswirus koński.
• Zęby, które stale rosną i ścierają się podczas żucia. Od strony języka tworzą się przez to ostre krawędzie, które mogą kaleczyć język i dziąsła. Przynajmniej raz w roku sprawdź stan uzębienia u końskiego stomatologa.
• Plecy i kręgosłup – co jakiś czas sprawdź, czy siodło wciąż jest dobrze dopasowane, a grzbiet konia jest zdrowy. Ból i niewygoda w czasie jazdy mogą prowadzić nie tylko do dyskomfortu, ale do deformacji i zwyrodnień.

Jak pogłębiać wiedzę o pielęgnacji konia?

Wiedzę z powyższego kompendium opracowaliśmy korzystając z najbardziej aktualnych źródeł naukowych, a także na podstawie własnego, wieloletniego doświadczenia. Zawsze cieszymy się widząc, jak nowe osoby zarażają się miłością do koni. I zawsze chętnie dzielimy się wiedzą i doświadczeniem. Nie bój się pytać! Szukając informacji o tym, jak pielęgnować konia, sprawdź, czy w Twoim otoczeniu jest już ktoś, kto może Ci pomóc. Uważaj na media społecznościowe – trudno zweryfikować, czy wiedza, którą dzielą się w nich użytkownicy faktycznie jest sprawdzona. Zaufaj za to komuś, kto zna temat od podszewki. Może nim być doświadczony właściciel stajni, w której stoi Twój własny lub dzierżawiony koń. Owocnego zgłębiania wiedzy! I powodzenia w Twoim nowym hobby. 😊