Zmniejsz ryzyko wystąpienia kolki u konia. Sprawdź, jakie czynniki ją powodują.

Czym jest kolka u koni?

Myśl o kolce spędza sen z powiek wielu właścicielom koni. Warto wiedzieć, że sama w sobie kolka nie jest jednostką chorobową, a raczej szerokim pojęciem, oznaczającym ból brzucha różnego pochodzenia. Kolka to główny powód wezwań weterynarza w nagłych wypadkach. A jeśli jeszcze kogoś nie przekonuje to do potraktowania tematu poważnie, warto wspomnieć i o tym, że kolka to zabójca koni numer 1 – bez względu na ich płeć, wiek czy stan zdrowia.

Czy Twój koń jest zagrożony kolką?

Czy to oznacza zatem, że każdy koń skazany jest na cierpienia, a właściciel na stres i wydatki związane z chorobą? Niekoniecznie! Na wiele czynników sprzyjających powstawaniu kolki masz realny wpływ. Warto je poznać, by wiedzieć, co robić, żeby w miarę własnych możliwości i zasobów oszczędzić zwierzeniu cierpienia. A jakie są czynniki sprzyjające powstawaniu kolki?

Po pierwsze: zmiany w rutynie

Zmiana rutyny generuje stres. Zwłaszcza u tak wrażliwych zwierząt jak konie, każda zmiana paszy, opiekuna czy układu stajni może wywołać silne emocjonalne reakcje. Samo zmniejszenie dawki pracy skutkuje bezpośrednio spadkiem ruchliwości zwierzęcia, a to z kolei spowalnia perystaltykę jelit, prowadząc do zmniejszonego spożycia paszy i wody, a to z kolei do zmiany objętości i struktury odchodów na mniejsze i bardziej suche. Stąd już prosta droga do zaburzeń układu trawiennego – w tym kolki.

Oczywiście, że nie da się wyeliminować wszystkich stresorów. Zmiana stajni, sprzedaż zwierzęcia, pojawienie się nowego to sytuacje, które w życiu konia po prostu się zdarzają. Jednak wiedząc, że one nadchodzą – możesz przygotować na nie siebie i swojego konia, zachowując szczególną ostrożność i bacznie go obserwując.

Jednak największy i bezpośredni wpływ na wystąpienie kolki wydaje się mieć zmiana i jakość paszy treściwej. Odwróconą piramidę ważności czynników pokazuje poniższa grafika:

Po drugie: odwodnienie

O uzupełnianiu płynów środowiska związane z prawidłowym żywieniem powtarzają do znudzenia. I powtarzać będą nadal, dopóki wciąż będą zdarzały się przypadki odwodnienia u koni. Szczególnie istotne jest to latem, kiedy temperatury rosną, powodując nadmierne pocenie zwierząt, ale także zimą, kiedy woda na pastwiskach zamarza. Koń, którego organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości płynów może skończyć z niedrożnością jelit i kolką. Odwodnienie pojawić się może nie tylko w przypadku mniejszego poboru płynów, ale też na przykład w przypadku biegunki albo innych trudności z perystaltyką.

Po trzecie: zakłócenie mikrobiomu jelitowego

MIkrobiom jelitowy to całą gama bakterii, wirusów i grzybów znajdująca się w jelitach i uczestnicząca w procesie trawienia. Wśród nich te „dobre bakterie” są właśnie tym, co utrzymuje organizm w dobrym zdrowiu. Jeśli ich równowaga zostaje zaburzona, odczuwamy to w gwałtownie pogarszającym się samopoczuciu i zdrowiu. A co może mieć wpływ na zakłócanie równowagi jelit? Największy wydają się mieć zmiany w diecie oraz stres (związany np. z podróżami, zawodami, rozłąką ze stadem czy zmianą opiekuna). Kiedy delikatny balans zostaje zachwiany, zmienia się rutyna, mogą pojawić się różnego rodzaju problemy zdrowotne – w tym kolka.

Po czwarte: poród

Przyczyn jest kilka. Skręcenie jelita grubego jest częstym objawem, stanowiącym 36% wszystkich przypadków kolki poporodowej. Klacze hodowlane są 13 razy bardziej narażone na rozwój tej choroby niż inne konie. Weterynarze uważają, że wysoka częstość występowania jest związana z wieloma zmianami w rutynie opieki nad koniem, które zwykle towarzyszą okresowi poporodowemu –  dieta zmienia się, gdy klacz przechodzi z ciąży do laktacji z dnia na dzień, a opiekunowie zaspokajają jej najwyższe zapotrzebowanie na energię w dużej mierze za pomocą pasz treściwych. Zmiany w diecie i spożywanie dużych ilości pasz treściwych to znane czynniki ryzyka zaburzeń flory jelitowej i kolki.

Jak zapobiegać kolce?

Świadomość tego, jakie czynniki powodują kolkę to dopiero początek. Żeby zapobiec kolce u Twojego konia, koniecznie:

• Wydłuż czas przebywania konia na pastwisku.
• Skróć czas spędzany w boksie.
• Unikaj dostępu do piasku, który koń może nieumyślnie spożyć.
• Podawaj dobrej jakości siano.
• Ogranicz do koniecznego minimum paszę treściwą.
• Zapewnij swobodny dostęp do czystej wody, która nie zamarza zimą.
• Regularnie odrobaczaj konie – ciężkie obciążenie pasożytami wewnętrznymi może powodować wiele problemów zdrowotnych, w tym kolkę.
• Zapewnij regularną opiekę dentystyczną – nieodpowiednie żucie może spowodować dostawanie się do jelit dużych kęsów nierozdrobnionego pokarmu, powodując zablokowanie.

Czy profilaktyka kolki jest skuteczna?

Pamiętaj, że żadna metoda nie zapewni 100% ochrony przed kolką. Czasami powód może być zupełnie niezależny i kolka i tak się przydarzy. Wtedy dbałość o dobrostan jelit z unikania kolki zmienia cel na łagodzenie choroby. Wszystko to, o czym piszemy wyżej (oraz wiele więcej w naszym mini kompendium o kolce) to podstawowe działania minimalizujące ryzyko. Przejrzyj warunki życia, dietę i rutynę swojego konia i zadaj sobie pytanie: „Czy robię wszystko, co w mojej mocy, aby utrzymać zdrowe jelita?” Jeśli widzisz miejsce na poprawę, wprowadź udoskonalenia w życie. Jelita Twojego konia Ci za to podziękują.