Czym przejawia się astma u koni? Czy można jej zapobiec i jak ją leczyć? Jak duża jest skala koni chorujących na astmę? Czy Twój koń jest narażony? Odpowiadamy.

Czym jest astma u koni?

Końska astma, zespół astmy koni, nawracająca choroba obturacyjna (RAO), COPD, IAD. Wszystkie te nazwy jednostek chorobowych łączą objawy, które mogą przybierać charakter łagodny, umiarkowany lub ciężki. Konie cierpiące na astmę mają przewlekły kaszel, duszności, czy zwiększoną produkcję wydzieliny w drogach oddechowych. Astma łagodna i umiarkowana mogą mieć charakter przejściowy, podczas gdy astma ostra jest chorobą, która towarzyszy zwierzęciu do końca życia. Astma może powodować niewydolność oddechową i obniżyć kondycję. Co ciekawe, astma nie wybiera ze względu na wiek, płeć, gabaryty czy rasę – ta choroba dotyka wszystkich zwierząt tak samo. Może więc na nią zachorować zarówno elitarny sportowiec, jak i pulchna, pastwiskowa maskotka. Chcesz wiedzieć, jak duże ryzyko zachorowania na astmę ma Twój koń?

Astma u koni – statystyki

Badania prowadzone w oparciu o mierzenie nadmiaru śluzu w tchawicy pokazały, że choroba ta występuje u około 13% do 22% koni wyścigowych, 31% koni sportowych, oraz 20% koni rekreacyjnych. Jednak na podstawie cytologii płynu z płukania oskrzelowo-pęcherzykowego naukowcy szacują, że częstość występowania astmy (w łagodniejszej postaci), wynosi od 80% do 95% u koni wyścigowych pełnej krwi angielskiej. Ciężka astma koni (znana również jako przewlekła obturacyjna choroba płuc RAO), jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u koni dorosłych i starszych, dotykającą około 14% koni żyjących w chłodnym klimacie półkuli północnej . Czy jest zatem coś, co możesz zrobić, żeby zminimalizować ryzyko astmy dla Twojego konia?

Skąd bierze się astma u koni? Jak jej zapobiec?

Głównym powodem astmy jest narażenie na kurz, pył i pleśń. Wszystkie te czynniki można znaleźć wszędzie, nawet w miejscu, w którym konie jedzą, lub w samym jedzeniu! Najtańsze siano często zawiera pleśnie, dlatego powinniśmy zwracać szczególną uwagę na jakość pożywienia naszego zwierzęcia. Kolejnym drażniącym czynnikiem jest amoniak, który zalega w głębszych partiach ściółki, szczególnie w niedokładnie czyszczonych stajniach. Jakościowa, wolna od zanieczyszczeń karma i regularne sprzątanie to więc podstawa. Co jeszcze możesz zrobić dla swojego konia, żeby zminimalizować ryzyko zachorowania na astmę?

• Zadbaj o to, żeby stajnia była przewiewna i czysta (najlepiej angielska lub wolnowybiegowa).
• Zapewnij odpowiedną wentylację.
• Zmaksymalizuj czas spędzany na dworze, na świeżym powietrzu.
• Rozważ zastąpienie siana trawokulkami lub sianokiszonką.
• Ogranicz pył, kurz i pleśń w ściółce – możesz to zrobić poprzez zastąpienie słomy trocinami lub pelletem.
• Sprawdź, czy podłoga w stajni zrobiona jest z materiału pozwalającego łatwiej zachować czystość, np. z gumowej maty.
• Przechowuj siano i inne pylące materiały z dala od koni.
• Wyprowadzaj konia ze stajni w czasie sprzątania.

Jak łagodzić objawy astmy?

Jeśli Twojego konia męczą symptomy astmy, możesz mu ulżyć na wiele sposobów. Przede wszystkim zadbaj o odpowiednie warunki, które nie pogłębią objawów, a następnie sprawdź ofertę suplementów diety i preparatów wspierających leczenie astmy. Przede wszystkim są to specyfiki o dużej zawartości przeciwutleniaczy i niezbędnych kwasów tłuszczowych (niezastąpiony tutaj jest olej lniany). Wybieraj produkty, które opierają się na naturalnym ziołowym składzie i które pomogą w redukcji kaszlu i usunięciu zalegającej wydzieliny oraz poprawią funkcje oddechowe – na przykład syropy na kaszel z tymiankiem, anyżem lub eukaliptusem. Eukaliptus czy miętę można też znaleźć w niektórych lizawkach, które mogą być stosowane zarówno jako suplement na stałe wpisany w dietę jak i jako wsparcie przedwysiłkowe, poprawiające wyniki wydolnościowe.

Oddychanie to dla koni cierpiących na astmę wysiłek związany z koniecznością zużycia sporych zapasów energii. Samo oddychanie może więc dla chorych koni być powodem utraty wagi. Jeśli zwiększanie kaloryczności paszy nie jest wskazane lub nie odniosło rezultatów, warto przemyśleć wprowadzenie do diety drożdży. Pomyśl też o tym, czy w przypadku Twojego zwierzęcia – zwłaszcza, jeśli jest starsze – dobrym pomysłem nie byłoby zrezygnowanie z siana na rzecz musli. Dzięki temu obniżysz wchłanianie pleśni i grzybów do płuc. Warto wybrać preparat o bezpiecznym składzie np. z babką lancetowatą, która wspiera drogi oddechowe i dodatkowo jest dobrze przyjmowana przez konie.

Skutki astmy u koni

Zapalenie dróg oddechowych, zwłaszcza jeśli jest przewlekłe, może negatywnie wpływa na czynność płuc i wymianę gazową. Zaburzona wymiana gazowa w płucach jest zaś czynnikiem ograniczającym wydajność u koni, szczególnie u tych ćwiczących intensywnie. Astma powoduje więc ogólny spadek kondycji zwierzęcia. Zapobieganie i uśmierzanie objawów to obowiązek jeźdźca, ale w przypadkach cięższych niezbędna jest kontrola weterynaryjna. Opcje leczenia dobierane są indywidualnie, w zależności od rozwoju i przebiegu choroby, a także jej wpływu na ogólny stan zdrowia zwierzęcia. Jeśli masz jakiekolwiek obawy związane ze stanem zdrowia swojego zwierzęcia lub nie jesteś pewien jak interpretować objawy, nie baw się w lekarza. Kiedy na szali jest zdrowie Twojego konia, bez wahania poproś o specjalistyczną pomoc.

---